Quy trình sản xuất rượu Whisky diễn ra như thế nào?

224
Quy trình sản xuất rượu Whisky là một quá trình phức tạp đòi hỏi sự tỉ mỉ và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định. Dưới đây là các bước chính trong quy trình sản xuất Whisky:

1. Nguyên liệu chính

  • Ngũ cốc: Lúa mạch mạch nha, ngô, lúa mì, hoặc lúa mạch đen (tuỳ thuộc vào loại Whisky).
  • Nước: Đóng vai trò quan trọng, được dùng trong suốt các giai đoạn sản xuất.
  • Men (yeast): Dùng để lên men, biến đường trong ngũ cốc thành cồn.


2. Các bước sản xuất

Bước 1: Mạch nha hóa (Malting)

  • Nếu sử dụng lúa mạch, hạt lúa mạch sẽ được ngâm nước để nảy mầm.
  • Khi nảy mầm, enzym tự nhiên trong hạt biến tinh bột thành đường.
  • Hạt sau đó được làm khô trong lò sấy (kiln), đôi khi dùng than bùn (peat) để tạo hương vị khói đặc trưng, nhất là với Scotch Whisky.


Bước 2: Nghiền và nấu (Mashing)

  • Lúa mạch mạch nha hoặc hỗn hợp ngũ cốc được nghiền thành bột (grist).
  • Bột được trộn với nước nóng trong một thùng lớn (mash tun), tạo thành hỗn hợp gọi là "mash".
  • Trong quá trình này, tinh bột tiếp tục được chuyển hóa thành đường hòa tan.
  • Phần nước đường được gọi là "wort", và phần bã ngũ cốc còn lại được loại bỏ.


Bước 3: Lên men (Fermentation)

  • Wort được làm nguội và chuyển vào thùng lên men (fermentation vat).
  • Men (yeast) được thêm vào để lên men, biến đường trong wort thành rượu và tạo ra các hợp chất hương vị.
  • Kết quả là một dung dịch gọi là "wash", chứa khoảng 7-10% cồn.


Bước 4: Chưng cất (Distillation)

  • Wash được chưng cất để tăng nồng độ cồn và tinh lọc hương vị.
  • Phương pháp chưng cất:
    • Trong nồi đồng (pot still): Thường dùng cho Scotch Single Malt và Irish Whiskey. Chưng cất hai hoặc ba lần để đạt độ tinh khiết.
    • Trong tháp chưng cất liên tục (column still): Thường dùng cho Bourbon hoặc các loại Whisky sản xuất quy mô lớn.
  • Dung dịch sau chưng cất có nồng độ cồn cao, khoảng 60-80%, gọi là new make spirit.


Bước 5: Ủ trong thùng gỗ (Aging)

  • Whisky được ủ trong thùng gỗ sồi, có thể là thùng mới hoặc thùng đã qua sử dụng (ví dụ: thùng rượu vang, thùng sherry, hoặc thùng Bourbon).
  • Quá trình ủ mang lại màu sắc, hương vị, và độ mềm mại cho Whisky.
  • Thời gian ủ:
    • Tối thiểu 3 năm đối với Scotch và Irish Whiskey.
    • Bourbon không yêu cầu thời gian tối thiểu, nhưng thường ủ từ 2-4 năm.


Bước 6: Pha trộn (Blending)

  • Có thể pha trộn nhiều loại Whisky (Single Malt, Grain Whisky) để tạo ra Blended Whisky.
  • Một số loại Whisky được giữ nguyên bản chất (Single Malt hoặc Single Grain).


Bước 7: Lọc và đóng chai (Bottling)

  • Trước khi đóng chai, Whisky có thể được lọc lạnh để loại bỏ tạp chất.
  • Nồng độ cồn thường được điều chỉnh bằng cách pha loãng với nước, nhưng một số Whisky được giữ nguyên nồng độ cồn từ thùng (cask strength).
  • Whisky được đóng chai và dán nhãn, sẵn sàng để phân phối.

Biến thể trong quy trình sản xuất

  • Scotch Whisky: Có thể dùng than bùn trong giai đoạn mạch nha hóa, tạo hương vị khói đặc trưng.
  • Bourbon Whiskey: Phải sử dụng thùng gỗ sồi mới, được đốt cháy bên trong để tạo mùi caramel và vani.
  • Irish Whiskey: Chưng cất ba lần để đạt độ mượt mà.
  • Japanese Whisky: Chú trọng vào việc cân bằng và tinh tế, đôi khi sử dụng thùng gỗ sồi đặc trưng của Nhật (Mizunara).


Tóm tắt quy trình

Bước Chi tiết
1. Mạch nha hóa Ngũ cốc nảy mầm, làm khô (có thể dùng than bùn).
2. Nghiền và nấu Ngũ cốc được nấu để giải phóng đường.
3. Lên men Đường chuyển hóa thành cồn nhờ men.
4. Chưng cất Tăng nồng độ cồn bằng nồi đồng hoặc tháp chưng cất.
5. Ủ trong thùng gỗ Thùng gỗ sồi mang lại màu sắc và hương vị, ủ ít nhất 3 năm (tuỳ loại).
6. Pha trộn Kết hợp nhiều Whisky để đạt hương vị mong muốn (nếu cần).
7. Đóng chai Lọc, điều chỉnh nồng độ cồn, và đóng chai để bán.


Quy trình sản xuất Whisky không chỉ là khoa học mà còn là nghệ thuật, với từng bước đều đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra hương vị và chất lượng cuối cùng của rượu.