2. Dân số và quản lý hành chính
Islay có dân số khoảng 3.200 người (theo số liệu 2021), phần lớn sinh sống tại các làng nhỏ như Bowmore, Port Ellen, và Port Charlotte.
Về hành chính, Islay thuộc khu vực hội đồng Argyll and Bute – một đơn vị chính quyền địa phương (council area) của Scotland. Chính quyền địa phương không trực tiếp quản lý hoạt động chưng cất, nhưng giám sát các vấn đề về:
-
Giấy phép xây dựng, môi trường
-
Thuế địa phương
-
Giao thông và hạ tầng phục vụ du lịch
Việc cấp phép hoạt động nhà máy chưng cất và kiểm soát sản xuất thuộc thẩm quyền của HMRC (Cục Hải quan và Thuế vụ Vương quốc Anh) và Scotch Whisky Association (SWA).
3. Hệ thống nhà máy chưng cất – Số lượng và năng lực
Tính đến 2024, Islay có 9 nhà máy chưng cất đang hoạt động, gồm:
-
Bowmore
-
Laphroaig
-
Lagavulin
-
Ardbeg
-
Caol Ila
-
Bruichladdich
-
Kilchoman
-
Bunnahabhain
-
Ardnahoe
Ngoài ra, ít nhất 2 dự án nhà máy chưng cất mới đang được phát triển, như Portintruan Distillery (do Elixir Distillers đầu tư) và Islay Boys Distillery.
🔹 Tổng trữ lượng sản xuất:
Tùy từng nhà máy, công suất có thể dao động từ 300.000 lít/năm (Kilchoman) đến hơn 6 triệu lít/năm (Caol Ila). Tổng công suất sản xuất của toàn đảo ước tính đạt khoảng 25 – 30 triệu lít rượu nguyên chất/năm (pure alcohol), đóng góp đáng kể vào tổng sản lượng whisky Scotland.
4. Vấn đề lao động – Đảo nhỏ, công suất lớn
Với dân số khoảng 3.200 người, Islay đối mặt với bài toán nhân lực, đặc biệt khi:
-
Các nhà máy phát triển mạnh để phục vụ nhu cầu toàn cầu
-
Ngành du lịch whisky tăng trưởng đều (Fèis Ìle đón hàng chục ngàn du khách mỗi năm)
Để giải quyết:
-
Một phần lao động chuyên môn được tuyển từ nơi khác đến sống và làm việc dài hạn trên đảo
-
Lao động thời vụ (du lịch, đóng chai, lễ hội) được thuê từ đất liền hoặc theo tour theo mùa
Một số nhà máy như Bruichladdich và Kilchoman đào tạo nhân lực địa phương, khuyến khích người trẻ học nghề chưng cất, đóng chai, kiểm định chất lượng…
5. Chuỗi cung ứng nguyên liệu – Tự chủ hay phụ thuộc?
✅ Nước:
Islay có nguồn nước suối tinh khiết chảy qua lớp đá và than bùn – tạo nền tảng hương vị đặc trưng. Tất cả các nhà máy đều sử dụng nước từ đảo.
✅ Than bùn (peat):
Islay có trữ lượng than bùn tự nhiên dồi dào. Một số nhà máy như Laphroaig và Bowmore vẫn tự cắt than bùn từ đảo để sấy mạch nha.
🚫 Mạch nha (malted barley):
Phần lớn mạch nha được nhập khẩu từ các mạch nha thương mại trên đất liền, ví dụ:
-
Bairds Malt
-
Simpsons Malt
-
Port Ellen Maltings (thuộc sở hữu Diageo) – cung cấp malt than bùn cho Lagavulin, Caol Ila, v.v.
Chỉ có Kilchoman là nhà máy hiện đại duy nhất trên đảo thực hiện toàn bộ chu trình “từ hạt đến chai” (farm-to-bottle) – tự trồng lúa mạch, tự ủ, sấy than bùn và chưng cất tại chỗ.
6. Islay – Di sản nhỏ nhưng ảnh hưởng lớn
Dù chỉ chiếm dưới 5% sản lượng whisky Scotland, Islay được xem là trường phái riêng biệt với lượng fan trung thành trên toàn cầu. Các dòng whisky khói đậm Islay có vị trí không thể thay thế, góp phần định hình bản đồ hương vị toàn cầu.
