Armagnac – Dòng rượu mạnh lâu đời nhất nước Pháp với cá tính đầy bản sắc

18
Khi nhắc đến rượu mạnh của Pháp, đa phần người tiêu dùng nghĩ ngay đến Cognac. Tuy nhiên, Armagnac – người anh em ít nổi tiếng hơn – mới là dòng rượu ra đời sớm nhất và mang đậm tính thủ công, cá tính và giàu chiều sâu. Dù không phổ biến toàn cầu như Cognac, Armagnac vẫn luôn là viên ngọc quý được những người sành rượu trân trọng.

1. Armagnac là gì?

Armagnac là một loại brandy được chưng cất từ nho trắng, sản xuất tại vùng Gascogne, phía Tây Nam nước Pháp. Rượu được chưng cất một lần duy nhất và ủ trong thùng gỗ sồi để phát triển hương vị theo thời gian.

Vùng sản xuất Armagnac được chia thành 3 tiểu khu vực:

  • Bas-Armagnac – nổi tiếng nhất, đất sét pha cát, tạo rượu thanh thoát, tinh tế.

  • Ténarèze – đất đá vôi, cho Armagnac mạnh, tròn vị.

  • Haut-Armagnac – ít phổ biến hơn, nhưng vẫn có những chai rất độc đáo.



2. Lịch sử lâu đời từ thế kỷ 14

Armagnac có mặt tại Pháp từ năm 1310, được nhắc đến trong tài liệu y học cổ đại như một loại “rượu mang lại 40 điều tốt lành cho cơ thể con người”. Đây được xem là dòng rượu chưng cất lâu đời nhất châu Âu, có trước cả whisky Scotland và Cognac hàng trăm năm.

Do địa lý nằm sâu trong đất liền và giao thông hạn chế, Armagnac không phát triển thương mại mạnh như Cognac, mà chủ yếu phục vụ thị trường nội địa và giới quý tộc Pháp. Tuy nhiên, chính điều đó lại giúp Armagnac giữ được tính thủ công và đặc sản vùng miền cho đến tận ngày nay.



3. Quy trình sản xuất Armagnac

Điểm khác biệt lớn nhất giữa Armagnac và Cognac nằm ở quy trình sản xuất:

  • Nguyên liệu: Dùng nhiều giống nho hơn Cognac như Ugni Blanc, Folle Blanche, Colombard, Baco 22A.

  • Chưng cất: Chưng cất một lần duy nhất bằng cột đồng liên tục (armagnacais), tạo rượu với độ cồn thấp hơn (~52–60%) và giữ lại nhiều hương vị tự nhiên hơn.

  • Ủ rượu: Rượu được ủ trong thùng gỗ sồi Gascon, giúp phát triển hương vị đậm đà, đầy cá tính.

  • Pha trộn và phân hạng: Tương tự Cognac, nhưng cũng có nhiều Armagnac millésimé (vintage) – ủ từ một niên vụ duy nhất.


Phân hạng:

  • VS: Ít nhất 1 năm ủ

  • VSOP: Từ 4 năm trở lên

  • XO / Napoléon: Từ 10 năm trở lên

  • Hors d’Âge: Từ 10 năm trở lên nhưng thường là 15–30 năm

  • Millésime: Ghi rõ năm chưng cất và được ủ nguyên vẹn không pha trộn



4. Hương vị đặc trưng và cá tính riêng biệt

Armagnac mang phong cách mạnh mẽ, phức hợp và hoài cổ. Do chưng cất một lần, rượu lưu giữ nhiều lớp hương tự nhiên từ nho:

  • Hương vị trẻ (VS, VSOP): Trái cây chín, thảo mộc, mật ong.

  • Hương vị già (XO, Hors d’Âge): Gỗ sồi, thuốc lá, gia vị, cacao, da thuộc – đầy chiều sâu và quyến rũ.

Armagnac thường được thưởng thức nguyên chất sau bữa ăn, hoặc dùng trong những dịp trang trọng mang đậm nét cổ điển Pháp.



5. Các nhà sản xuất Armagnac tiêu biểu

Dù quy mô nhỏ, vùng Armagnac vẫn sở hữu những nhà sản xuất danh tiếng:

  • Delord: Truyền thống gia đình từ 1893, nổi tiếng với Armagnac cổ điển và vintage.

  • Château de Laubade: Hãng sản xuất danh giá từng đạt nhiều giải thưởng quốc tế.

  • Janneau: Nổi bật với kỹ thuật chưng cất kép, kết hợp truyền thống và hiện đại.

  • Domaine Boingnères: Được giới sành rượu đánh giá rất cao nhờ chất lượng nguyên bản, thuần khiết.



6. Armagnac – Kho báu ẩn mình của rượu mạnh Pháp

Nếu Cognac đại diện cho sự thanh lịch, dễ tiếp cận và quy mô toàn cầu, thì Armagnac là sự đối lập đầy quyến rũ – đậm chất mộc mạc, ít thương mại hóa, và mang trong mình bản sắc vùng miền rõ nét. Mỗi chai Armagnac như một tuyệt tác tiểu vùng, chưng cất chậm rãi, trưởng thành theo thời gian và chờ người hiểu để khám phá.