1. Phân loại theo nguồn gốc địa lý 🌍
Mỗi quốc gia có phong cách sản xuất whisky riêng biệt:
-
Scotch Whisky (Scotland) 🏴
- Được sản xuất tại Scotland, ủ ít nhất 3 năm trong thùng gỗ sồi.
- Chia thành nhiều vùng như Speyside, Islay, Highland, Lowland với hương vị khác nhau.
- Thường có vị khói (do sử dụng than bùn khi sấy mạch nha), mạnh mẽ và đậm đà.
-
Irish Whiskey (Ireland) 🇮🇪
- Chưng cất 3 lần, giúp rượu mượt mà hơn.
- Hương vị nhẹ nhàng, trái cây, không có nhiều khói như Scotch.
-
Bourbon Whiskey (Mỹ) 🇺🇸
- Phải chứa ít nhất 51% ngô (corn).
- Ủ trong thùng gỗ sồi cháy mới, tạo hương vị vani, caramel, gỗ cháy.
- Thường ngọt hơn Scotch và Irish Whiskey.
-
Tennessee Whiskey (Mỹ - đặc biệt là Jack Daniel's) 🇺🇸
- Giống Bourbon nhưng có lọc qua than gỗ phong (Lincoln County Process) trước khi ủ, tạo sự mềm mại hơn.
-
Japanese Whisky (Nhật Bản) 🇯🇵
- Phong cách tương tự Scotch nhưng tinh tế hơn, đôi khi có vị khói nhẹ.
- Nổi tiếng với sự cân bằng và phức hợp hương vị.
-
Canadian Whisky (Canada) 🇨🇦
- Thường có lúa mạch đen (rye whisky), nhẹ nhàng, dễ uống.
2. Phân loại theo thành phần nguyên liệu 🌾
-
Single Malt Whisky 🏅
- Làm từ 100% lúa mạch mạch nha (malted barley) tại một nhà máy chưng cất duy nhất.
- Hương vị đậm đà, nhiều tầng lớp, phổ biến nhất ở Scotland (ví dụ: Macallan, Talisker).
-
Blended Whisky 🏅
- Pha trộn từ nhiều loại whisky khác nhau (single malt và grain whisky).
- Hương vị nhẹ nhàng, dễ uống hơn single malt.
- Ví dụ: Johnnie Walker, Chivas Regal.
-
Grain Whisky 🌽
- Được làm từ các loại ngũ cốc khác ngoài lúa mạch mạch nha như ngô, lúa mì.
- Dùng nhiều trong các dòng whisky pha trộn.
-
Rye Whisky 🌾
- Chứa ít nhất 51% lúa mạch đen (rye), phổ biến ở Canada và Mỹ.
- Vị cay nồng, mạnh mẽ hơn Bourbon.
-
Corn Whisky 🌽
- Chứa ít nhất 80% ngô, có vị ngọt hơn Bourbon.
3. Phân loại theo thời gian ủ (Age Statement) ⏳
- Young Whisky (< 5 năm) – Hương vị mạnh, chưa mượt mà.
- Whisky 10-12 năm – Phổ biến, cân bằng tốt giữa gỗ sồi và hương vị rượu.
- Whisky 18-25 năm – Cao cấp, hương vị phức tạp, giá cao hơn.
- Whisky trên 30 năm – Hiếm và đắt đỏ, thường dành cho dân sưu tầm.
⏳ Lưu ý: Thời gian ủ càng lâu không phải lúc nào cũng tốt hơn, quan trọng là cách ủ và loại thùng gỗ sử dụng.
4. Phân loại theo phương pháp chưng cất 🏭
- Pot Still Whisky (truyền thống, sử dụng nồi đồng) – Hương vị đậm đà, phức tạp.
- Column Still Whisky (chưng cất liên tục) – Nhẹ hơn, phù hợp cho whisky pha trộn.
5. Phân loại theo mức độ khói (Peat Level) 🌫️
- Non-Peated Whisky – Không có vị khói, thường thấy ở Irish và một số Scotch Speyside.
- Lightly Peated Whisky – Có chút khói nhưng không quá mạnh (Talisker, Highland Park).
- Heavily Peated Whisky – Vị khói mạnh, than bùn đặc trưng (Laphroaig, Ardbeg, Lagavulin).
6. Phân loại theo độ cồn (ABV - Alcohol by Volume) 🍶
- 40-43% ABV – Thường gặp ở whisky thương mại, dễ uống.
- 45-50% ABV – Whisky mạnh hơn, cảm nhận hương vị rõ nét hơn.
- Cask Strength (55-65% ABV) – Chưa pha loãng, giữ nguyên nồng độ như khi lấy từ thùng.
💡 Tổng kết: Whisky khác nhau về những điểm nào?
✅ Nguồn gốc địa lý (Scotland, Mỹ, Ireland, Nhật Bản, Canada...)
✅ Nguyên liệu chính (Lúa mạch mạch nha, ngô, lúa mì, lúa mạch đen...)
✅ Thời gian ủ (Trẻ, 10 năm, 18 năm, 25 năm...)
✅ Phương pháp chưng cất (Pot Still hay Column Still)
✅ Mức độ khói (Peat Level)
✅ Nồng độ cồn (ABV - Alcohol by Volume)
Bạn đang muốn tìm loại whisky nào phù hợp với sở thích của mình? Tôi có thể giúp bạn chọn lựa!