Whisky Laphroaig 30 year old - The Ian Hunter Story, Book 1 (700ml/46.7%)

Đảo Islay cực nam của quần đảo Inner Hebridean nằm ở bờ phía Tây của Scotland. Đảo có địa hình bằng phẳng và đất ở đây chủ yếu là than bùn – chính vì vậy nước ở đây có màu nâu đặc trưng. Mùa đông, gió mạnh thổi muối phân tán xa đất liền, làm bão hòa than bùn và than được “sấy khô” bởi gió biển. Tất cả những đặc tính này đi vào mạch nha Islay, tạo nên sự độc đáo cho whisky vùng này.

Hiện có 8 nhà máy chưng cất rượu hiện vẫn đang hoạt động đến thời điểm đầu năm 2008  và 1 nhà máy mới đang được xây dựng. Islay được coi là trung tâm của các hoạt động “whisky tourisme” nơi tổ chức “Festival of Malt and Music” - Fèis Ìle ( Lễ Hội whisky mạch nha & âm nhạc ) – vào cuối tháng 5 hàng năm với nhiều sự kiện và các buổi thử rượu, kỷ niệm di sản văn hóa của vùng Islay. 


Các nhà máy chưng cất nằm ở ven biển, chịu ảnh hưởng của loại “gió muối” đặc trưng, vậy nên sản phẩm của họ cũng là một trong những dòng rượu có hương vị mạnh nhất trong các dòng mạch nha đơn cất, một tặng phẩm đến từ thiên nhiên tạo nên hương vị khác biệt không thể nhầm lẫn so với các vùng khác của scotland.

Whisky đến từ các nhà máy chưng cất nằm dọc theo bờ biển phía đông nam của đảo, như Lagavulin, Laphroaig, & Ardbeg , Port Ellen ( đã đóng cửa năm 1983 ), có hương vị mạnh nhất, với hương khói đặc trưng đến từ khói than bùn đốt ( trong quá trình mạch nha hóa ), đây cũng được coi là đặc tính độc đáo nổi bật của mạch nha Islay, hiện hữu ngay từ nguồn nước dùng để sản xuất whisky đến độ khói của bùn chất sử dụng khi hong khô lúa mạch.


Người ta mô tả whisky vùng Islay có hương vị giống như “thuốc” gây nghiện. Ngoài ra, có thể dễ dàng tìm thấy vị của i-ốt, rong biển & vị mặn nồng nàn của muối biển. Những nhà máy này không chỉ sử dụng mạch nha khói ở mức cao (56 ppm tại Lagavulin, 50 ppm tại Ardbeg, 40 ppm tại Laphroaig), họ còn sử dụng cả loại nước nâu trên đảo cho quá trình sản xuất.

Các nhà máy chưng cất khác trên đảo sản xuất whisky với nhiều phong cách khác nhau. Bunnahabhain & Bruichladdich nằm ở bờ bắc Islay thì tương phản hoàn toàn, họ nổi tiếng với loại whisky êm nhẹ hơn với ít hương khói than bùn đốt hơn, tuy nhiên Bruichladdich cũng sản xuất một vài sản phẩm với vị khói rất đậm. Tại các nhà máy này, nước dùng để sản xuất whisky là nước nguồn, không ảnh hưởng bởi than bùn, họ sử dụng lúa mạch nhẹ hoặc không dùng khói than bùn đốt. Kết quả là các loại whisky có hương vị nhẹ hơn, với hương rêu ( thay vì than bùn ), với hương nhẹ của tảo biển, & một số loại hạt , nhưng vẫn kết thúc với dư vị khô.

Nhà máy chưng cất Bowmore, nằm ở giữa đảo, đứng giữa hai thái cực. Bowmore đưa ra loại whisky hài hòa, sử dụng khói than bùn đốt ở mức vừa phải ( 25ppm ) & họ ủ rượu trong các thùng gỗ sồi Châu Âu ( sherry-cask ). Mạch nha Bowmore mang hương than bùn nhưng không có hương thuốc, với hương kẹo bơ, hương hoa tươi, phảng phất hương dầu hạt lanh. 

Caol Ila, nhà máy chưng cất ở phía bắc đảo, nhìn từ Jura, cũng là một trong những nhà máy sản xuất loại whisky nổi tiếng với hương vị khói đậm & dày. Mặc dù gần Bunnahabhain, nhưng mạch nha Caol Ila lại có hương vị tinh tế của mạch nha xanh lục, với hương i ốt, hương khói than bùn và vị muối được cân bằng với hương hoa tươi, kết thúc với dư vị cay của hạt tiêu đen.
Nhà máy chưng cất gần đây nhất, Kilchoman bắt đầu đi vào hoạt động từ năm 2006. Địa thế của nhà máy này hoàn hoàn khác 7 nhà máy còn lại trên đảo, nhà máy được xây dựng giữa biển. 

Islay whisky thường đảo ngược hoàn toàn các đặc tính của Speyside, whisky ở đây có xu hướng khô và khói ( than bùn ); sau tầng hương khói, người uống có thể cảm nhận được hương nhẹ nhàng của rêu , cùng vài hương vị. Phía nam Islay sản xuất rượu whisky với hương phenol mạnh mẽ, hương liệu có hương của hắc ín, i ốt, khói & carbolic . Bowmore, ở giữa đảo, là phần giao thoa đặc tính giữa 2 thái cực, nhưng không mang đặc trưng mạnh mẽ như Caol Ila . Bruichladdich và Bunahabhain nhẹ hơn và ít khói hơn . Mạch nha Islay kết thúc với dư vị khô, vị hơi cay tê ( như gừng, hạt tiêu ). 

Laphroaig,  là một nhà máy chưng cất trên Islay và là một trong những loại rượu mạch nha nổi tiếng nhất. Nó được bán trên thị trường là "hương vị phong phú nhất trong tất cả các loại whisky Scotch" và được biết đến với mùi thơm của khói, than bùn mạnh mẽ. Đây là loại rượu whisky duy nhất mang Chứng thư Hoàng gia của Hoàng tử xứ Wales, được trao năm 1994.

Lịch sử của nhà máy chưng cất bắt đầu vào năm 1815. Donald và Alexander Johnston đã thuê 1000 mẫu Anh (250 ha) từ "hang ổ" của Islay vài năm trước để chăn nuôi gia súc và trồng lúa mạch làm thức ăn chăn nuôi. Đến năm 1815, họ đã nổi tiếng với rượu whisky được làm từ cây trồng dư thừa của họ, sử dụng nguồn nước có nước mềm, than bùn chứa ít khoáng chất. Nó đã trở nên có lợi hơn để chưng cất rượu whisky.

Nhà máy chưng cất Lagavulin lân cận đóng một vai trò nổi bật trong lịch sử của Laphroaig trong Thế kỷ 19. Vào những năm 1880, chủ sở hữu của Lagavulin đã mua khoảng một nửa sản lượng Laphroaig cho rượu whisky pha trộn của họ. Gia đình Johnston (sáng lập Laphroaig) quyết định chấm dứt mối quan hệ này để phát triển đầy đủ thương hiệu của riêng họ. Điều này dẫn đến việc Mackie & Co (sở hữu Lagavulin) đưa họ ra tòa, thực hiện một số nỗ lực để mua Laphroaig, nhân viên săn trộm, sao chép ảnh tĩnh, cố gắng để có được công thức nấu ăn và thậm chí chặn nguồn cung cấp nước của Laphroaig.

Doanh nghiệp vẫn độc lập sở hữu và hoạt động cho đến những năm 1960 khi nó được bán cho Long John International. Vào năm 2011, nó đã được Beam Inc. mua lại và trở thành một phần của Beam Suntory vào năm 2014. (Suntory là tập đoàn Whisky lớn nhất Nhật Bản, sở hữu nhiều thương hiệu dẫn đầu như: Hibiki, Yamazaki, Hakushu, Chita, Suntory,...)

Laphroai 10 YO là sự biểu hiện cốt lõi nhất của nhà Laphroaig, là một trong những danh mục bán hàng nhanh nhất trong danh mục sản phẩm hiện có. Danh mục sản phẩm trãi dài từ 8 year-old (Select) đến  40 năm, cộng với các danh mục sản phẩm không có tuổi bao gồm một loạt các phương pháp điều chế ủ gỗ số lượng rất giới hạng (như Laphroai Cairdeas) và đến nay một số sản phẩm tiếp theo được giới hạn trong thị trường bán lẻ du lịch.

Tóm lược:
Parent company:    Beam Suntory 2014 - present
Current owner:    D Johnston & Company
Previous owners:

•     Beam 2006 - 2014
•     Allied Domecq 1994 - 2006
•     Allied Lyons 1989 - 1994
•     Whitbread & Co 1975 - 1989
•     Schenley Industries 1962 - 1975
•     Bessie Williamson 1954 - 1962
•     The Johnston Family 1815 - 1954